Kua pānuihia te ngākaunui o te Karauna ki te reo Māori

I tae atu a Minita Mahuta ki Te Matatini me te Pirimia a Jacinda Ardern ki te whakarewa i te rautaki reo Māori a te Karauna. Ka mahi ngātahi tēnei taha o Te Whare o te Reo Mauriora me tērā atu taha o te Maihi Māori ki te whakarauora i te reo rangatira kia rangona, kia kitea, kia kōrerohia i ngā tōpito katoa o te motu. 

Published: Rāpare, 21 Huitanguru, 2019 | Thursday, 21 February 2019

Hei tā te Minita Whanaketanga Māori, hei tā Hōnore Nanaia Mahuta, kei te kōkiri whakamua te whāinga a te Karauna kia eke te nui o te hunga e mōhio ana ki te whakahua i ngā kōrero māmā i te reo Māori ki te kotahi miriona ā te tau 2040.

I whakarewaina, te rautaki reo Māori a te Karauna, arā, ko Maihi Karauna ki Te Matatini hei whakanui i te kaha o taua huihuinga ki te hāpai i te reo Māori. E haere ngātahi ana tēnei rautaki me te Maihi Māori ki te tautoko i ngā wawata o ngā hapū me ngā whānau mō te whakarauoratanga o te reo Māori.

"He reo ahurei te reo Māori ki Aotearoa. He huarahi motuhake e rangona ai tō tātou ahurea me ngā kōrero tuku iho – ko te reo te waka e kawe atu ana i ā tātou tikanga me tō tātou tirohanga ki te ao.

"E tika ana kia whakarewaina te Maihi Karauna ki Te Matatini i te mea, mā roto i ngā mahi kapa haka e rongo ai tātou ki ngā kōrero tuku iho, i roto i ngā titonga waiata, i ngā haka, i ngā mōteatea me ngā waiata poi.

"Nō mua rā anō te haepapa o te Karauna ki te whakamarumaru i te reo Māori hei taonga. Kei te Maihi Karauna ngā kōrero mō te whakatinanatanga o tēnei kawenga e tutuki ai te whāinga nui kia kōrerohia, kia whakapāohohia, kia whakamarumarutia te reo Māori e tātou katoa.

E ora nui ai te reo ā te tau 2040, me māia tēnā me tēnā o tātou, me mahi ngātahi ki te kōrero i te reo Māori hei reo ora," te kī a Nanaia Mahuta

Hei tā Minita Mahuta, he whāinga nui ēnei e tiro whakamua ana ki te tau 2040. Ka kitea te whakatinanatanga o te kaupapa i roto i ngā kaupapa e toru e arotahi ana ki ngā rangatahi:  

  • Ko te whakahaere i ngā hui ā-rohe mā te rangatahi me tētahi huihuinga ā-motu
  • Ko tētahi rautaki pāpāho ā-pāpori e whakatairanga ana i te mana o te reo Māori
  • Me ngā paki-reo, arā, ko ngā akoranga poto i te reo Māori - e tukuna atu ana mā ngā momo ara pāpāho o te wā.

"E tika ana kia manaakihia ngā tāngata katoa e hāpai ana i te reo Māori, ahakoa kei hea, ahakoa e kōrero ana rātou ki a wai. Ko tētahi mea nui anō, me tū māia ngā rangatahi i runga i tō rātou mana āhua ake me tō rātou hononga ki Aotearoa – ko te reo Māori tētahi hononga nui nō te katoa," te kī a Nanaia Mahuta.

Kia kitea ngā taipitopito katoa o te rautaki nei tirohia te whārangi matua o te rautaki i konei.