Kua whakaaro rānei koe kia noho ki runga i tētahi poari kāwanatanga?
Ko tētahi mahi a Te Puni Kōkiri he tohutohu atu ki te Kāwanatanga mō ngā tāngata e tika ana hei noho ki runga pōari kāwanatanga, komiti, rōpū tohutohu maha noa.
Ko te Rātonga Kāwanatanga, Whakaingoatanga hoki ka pupuri i tētahi pātengi raraunga o ngā tāngata e whai ana i ngā pūkenga tika, ā, ka tohutohu atu me te tuku ingoa ki ngā Minita me ngā rōpū e hiahia ana kia whakaingoa tāngata ki runga i ngā rōpū nei.
Ko wai ka taea te rēhita?
Kei te wātea ki ngā Māori katoa kia rēhita ki runga i te rārangi nei mehemea e whakaaro ana rātou kei a rātou ngā pūkenga, āhuatanga me te ngākaunui hoki kia tuku āwhina ki tētahi poari kāwanatanga, komiti, rōpū tohutohu rānei. I mua i te tuku ingoa ka whakaarohia ngā pūkenga me ngā tohu mātauranga e hiahiatia ana i runga i ngā poari e kimi tāngata ana. Ko te tikanga, kei te kimihia ngā tāngata ringa raupā, wheako nui, pūkenga nui hoki i roto i te rāngai.
Ko ngā wheako rāngai e tino hiahiatia ana ko ēnei:
- Whakahaere pakihi, pūtea hoki
- Mātauranga, Hauora, Whanake Kaupapa Here Hāpori
- Pūkahatanga, whakahaere rawa, pūtaiao me te hangarau, me ētahi atu wāhanga hangarau
- Rangahau me te matatika
- Whakahaere rāngai tūmatanui, me te
- Mahi whanake iwi /hāpori rānei
Ka tuku ingoa mātou ki a wai?
Tuku ingoa ai mātou ki ētahi momo rōpū kāwanatanga, tūmataiti hoki, tae noa ki ēnei e whai ake nei:
- Ngā rōpū mō rātou kei te Minita Māori he kawenga kia tuku ingoa, tae noa ki a:
- Whakaata Aotearoa - TVNZ
- Te Ohu Kai Moana
- Te Māngai Pāho
- Te Taura Whiri i te Reo Māori
- Te Rōpū Whakamana i te Tiriti o Waitangi
- Rātonga Whakaata Māori
- Te Rōpū Tiaki o Poutama
- Ngā Hinonga Kāwanatanga
- Nā Rōpū Rangahau o te Karauna
- Rōpū Rāngai, hei tauira:
- Te Rōpū Whakahaere Whakararu Taiao
- Rōpū Kāwanatanga, hei tauira:
- Kaporeihana Āwhina Hunga Whara, me
- Ētahi atu rōpū tohutohu o te kāwanatanga
Pēhea te mahi:
- Me rēhita koe ki te Ratonga
- Ka pataihia ana mātou mō ētahi whakaingoatanga, ka kimi mātou i te pātengi raraunga, ka whakaturitehia ngā āhuatanga o te tūranga ki ngā pūkenga me ngā wheako o ngā tāngata i runga i te pātengi raraunga.
- Kātahi ka tuku mātou i ētahi ingoa ki te Minita, ki te rōpū rānei i tono mai ai ki a mātou.
Mehemea kei a koe ngā pūkenga me ngā wheako e hiahiatia ana e tētahi poari, ā, ka pai ki a koe kia whakaingoatia mō runga i tētahi rōpū whiriwhiri whakatau, tēnā koa tukuna mai tōu whakapapa whiwhimahi mā runga imera ki nominations.service@tpk.govt.nz, tukuna mai rānei mā te poutāpeta: Te Kāwanatanga me ngā Whakaingoatanga
Te Puni Kōkiri
Pouaka Poutāpeta 3943
Freepost 101505
TE WHANGANUI A TARA
Ngā Pātai e Kaha Whiua Ana
He pātengi raraunga whai mahi anō tēnei?
Kao. Aroha mai engari kāore mātou e āhei ana ki te āwhina tangata kia whiwhi mahi. Kei te kimi mātou i ngā tāngata hei noho ki runga i ngā poari kāwanatanga, komiti, rōpū tohutohu hoki.
Kātahi anō au ka whiwhi tohu. Me tuku anō rānei au i tōku ingoa?
Ngā mihi nui ki a koe mō tōu whiwhi tohu. Ko te tikanga, kei te kimi ngā rōpū i ngā tāngata wheako whānui, ringa raupā hoki. Nā reira pai ake pea kia tatari koe kia āhua kikī haere rānō tōu whakapapa whiwhimahi
Ka taea rānei te whakaingoa i tētahi atu tangata?
Mehemea e hiahia ana koe kia whakaingoa i tētahi atu tangata, tēnā koa tukuna mai o rātou mokamoka whakapānga me he paku whakamārama mō o rātou pūkenga, wheako hoki. Mā mātou anō e whakapā hāngai atu ki a rātou.
Ka tukuna rānei tōku ingoa mō ngā mea katoa?
Ka tono mai ngā rōpū mō ngā pūkenga, tohu, wheako hoki e hiahia ana rātou, ā, ka āta whakatauritehia ngā tāngata ki ngā hiahia o ia tūranga. Ka kore e tukuna aunoa tōu ingoa.
Mehemea ka tonoa ahau mō tētahi tūranga, ka taea anō e au te whakakāhore?
Ehara i te mea me whakaae koe ki tētahi whakaingoatanga mehemea ka tonoa koe.
Ka noho tapu ōku mokamoka?
Ko te pārongo e puritia ana ki runga i te pātengi raraunga, me ngā whakapapa whiwhimahi ka whakamahia mō te Rātonga Kāwanatanga/Whakaingoatanga anake hei whakaingoa tangata. Ka āta tiakina ēnei pārongo kia tapu.
Me pēhea au te titiro ki ngā pārongo e pupuri nei koutou e pā ana ki au?
Kei a koe te tika, i raro i te Ture Tūmataititanga 1993, kia titiro me te whakatika i ngā pārongo whaiaro e pupuri nei mātou mōu. Tukuna emera ki a mātou ki nominations.service@tpk.govt.nz hei whakahou i ōu mokamoka whakapapa whiwhimahi.
He aha atu anō ētahi pātengi raraunga?
Arā anō ētahi atu rātonga whakaingoa kei te whakahaerehia e ētahi tari kāwanatanga. Anei ētahi e whai ake nei:
- Manatū Take Wahine
- Manatu Take Pasifika
- Te Tari Take Matatika
- Te Tari mō Ngā Take Hauā
- Te Rōpū Arotūruki me te Tohutohu mō ngā Kamupene Karauna